CPR cardiopulmonary resuscitation કાર્ડિયોપલ્મોનરી રિસુસિટેશન.

 

કાર્ડિયોપલ્મોનરી રિસુસિટેશન.

આજનાં સમયમાં હાર્ટ એટેક ની સમસ્યા ખુબજ ગંભીર બની ગઇ છે, આપણે news માં જોતા હોઈએ છીએ કે આજે, 'આ વ્યક્તિનું હાર્ટ એટેક થી અવસાન થયું, 'આવા મહિનાના તો અનેક બનાવો બનતા હોય છે. અને આવનારા સમયમાં તેમા અનેક ઘણો વધારો થઈ શકે છે. આ લેખમાં CPR વિશે જાણવાનો પ્રયાસ કરીશું.

તમારા કુટુંબના કોઈપણ સભ્યને CPR આપતા શીખો, CPR થી મળી શકે છે નવજીવન.

કાર્ડિયોપલ્મોનરી રિસુસિટેશન: અચાનક કાર્ડિયાક અરેસ્ટના કિસ્સામાં, CPR આપીને જીવન બચાવી શકાય છે. જેમ કે ઘણા કિસ્સાઓમાં પણ જોવા મળે છે. શું તમે જાણો છો કે CPR શું છે? જો નહીં, તો તે અહીં વિગતવાર સમજાવ્યું છે.

ડૉ. નરેશ ત્રેહાન, અધ્યક્ષ અને વ્યવસ્થાપન ડિરેક્ટર મેદાન્તા.

CPR નો અર્થ.

સીપીઆર નો સંપૂર્ણ સ્વરૂપ કાર્ડિયોપલ્મોનરી રિસુસિટેશન છે. આ એક પ્રકારની પ્રાથમિક સારવાર છે જેના દ્વારા તમે કોઈપણ વ્યક્તિનો જીવ બચાવી શકો છો.CPR એ ઇમરજન્સી લાઇફ સેવર પ્રક્રિયા છે જે ત્યારે કરવામાં આવે છે જ્યારે હૃદય ધબકવાનું બંધ કરે છે. હાર્ટ ઓર્ગેનાઈઝેશન અનુસાર, કાર્ડિયાક અરેસ્ટ પછી તાત્કાલિક CPR આપવાથી બચવાની શક્યતા બમણી અથવા ત્રણ ગણી થઈ શકે છે. રક્ત પ્રવાહને સક્રિય રાખવાથી સફળ પુનર્જીવનની તક વધે છે.

CPR આપવા માટે યોગ્ય ટેકનિક અથવા પદ્ધતિ જાણવી ખૂબ જ જરૂરી છે.

કોઈપણ વ્યક્તિ CPR શીખી શકે છે. CPR કરતાં શિખવું પછી જ CPR તમે કોઈ પણ વ્યક્તિને હાર્ટ એટેક સમયે આપી શકો છો.

 CPR આપવાની બે રીત છે.

પ્રથમ જ્યારે એ દર્દીને અન્ય વ્યક્તિ તરફથી CPR આપવામાં આવે છે કોઈપણ એને ગમે ત્યાં આપી શકે છે.

દ્વિતીય એ દર્દીને તબીબી સાધનો ની મદદ થી સીપીઆર આપવામાં આવે છે આવો હોસ્પિટલમાં થઈ શકે છે.

કઈ પરિસ્થિતિમાં કોને સીપીઆર ની જરૂર છે.

• વ્યક્તિ અચાનક પડે છે ત્યારે શ્વાસ રોકાઈ જાય છે.
• શ્વાસમાં સમસ્યા હોય કોઈ બેહો છો અને હોશમાં લાવવા માટે.
• એકદમ શ્વાસમાં સમસ્યા થાય અને લઈ શકાય તે સ્થિતિમાં.
• જો કોઈ વ્યક્તિ વીજ કરંટ લાગવાથી ચોંટી જાય તો પહેલા લાકડા થી ચાલો વાયર અથવા વસ્તુને દૂર કરો અને પછી તેને CPR આપો.

સમયસર સીપીઆર આપવાથી કોઈપણ વ્યક્તિની જિંદગી બચાવી શકાય છે CPR આપવાથી દર્દીની જિંદગી બચવાની અનેક ગણી સંભાવના હોય છે.

કોઈપણ દર્દીને CPR આપવાથી શું ફાયદો થાય છે ? 

CPR જીવન બચાવે છે.

હૃદયરોગની ઘટનાઓ વધી રહી છે, CPR જીવન બચાવવામાં મદદ કરી શકે છે. હૈદરાબાદમાં તાજેતરમાં જે ઘટનાઓ સામે આવી છે તેનાથી દરેક લોકો આશ્ચર્યચકિત છે. અમેરિકન હાર્ટ એસોસિએશન અનુસાર, 2016 માં 350,000 થી વધુ હોસ્પિટલની બહાર કાર્ડિયાક અરેસ્ટ થયા હતા. દુર્ભાગ્યે, 88 ટકા લોકો જેઓ કાર્ડિયાક અરેસ્ટથી પીડાય છે તેઓ હોસ્પિટલની બહાર મૃત્યુ પામે છે.

મગજ મૃત્યુ અટકાવો.

હૃદય શ્વાસ લેવાનું બંધ કરે તેની ચારથી છ મિનિટ પછી બ્રેઈન ડેથ થાય છે. CPR અસરકારક રીતે રક્ત પ્રવાહ જાળવી રાખે છે અને મગજ અને અન્ય મહત્વપૂર્ણ અવયવોને ઓક્સિજન પૂરો પાડે છે, પીડિતને સંપૂર્ણ સ્વસ્થ થવાની સારી તક આપે છે. આરોગ્ય અહેવાલો સૂચવે છે કે જો કાર્ડિયાક અરેસ્ટની પ્રથમ બે મિનિટમાં CPR આપવામાં આવે તો બચવાની શક્યતા વધી જાય છે.

એ દર્દીને શ્વાસ લેવામાં મદદ કરે છે CPR આપવાથી હૃદય અને મગજમાં રક્ત પરિભ્રમણમાં મદદ મળે છે ઘણા બધા કિસ્સાઓમાં CPR ની મદદ થી વ્યક્તિનો જીવ બચાવી શકાય છે.

ચાર મહિનાથી લઈને એક વર્ષના બાળકને આવી રીતે CPR આપો.

• બાળકને સીધું સૂવડાવો.
• તેની નજીક તમારા ગુણ પણ બેસો.
• CPR આપવા માટે તમારી બે આંગળીનો ઉપયોગ કરો.
• હળવા દબાણ સાથે બાળકની છાતીને 15 - 20 વખત દબાવો.
• છાતીને માત્ર 1\2 ઈંચ નીચે દબાવો.
• આ પછી તેને તમારા મોં દ્વારા બે વખત શ્વાસ આપો.
• શક્ય હોય એટલી વહેલી તકે  બાળકને હોસ્પિટલમાં લઇ જવું.

બાળકને CPR આપવાની પ્રક્રિયા શું છે જાણો.

સીપીઆર એક વર્ષથી કિશોરવસ્થા અને પુખ્તોને આપવામાં આવે છે.

ચાર મહિનાથી એક વર્ષ સુધીના બાળકોને CPR આપવાની પદ્ધતિ થોડી અલગ છે.

જો બાળક શ્વાસ લઈ શકતું નથી તો તેની સ્થિતિ સમજો અને તેને સ્પર્શ કરીને તેની પ્રતિક્રિયા જૂઓ. બાળકને જોરશોરથી હલાવશો નહીં, જો બાળક પ્રત્યે ભાવ આપતું નથી તો CPR શરૂ કરો.

CPR આપતી વખતે ધ્યાનમાં રાખવા જેવી બાબતો.

• CPR આપતી વખતે તમારી કોણી અને હાથ સીધા રાખો.
• જમીન પર પીઠ પર સુઈને જ બાળક કે વડીલને CPR આપો.
• દર્દીનો હાથ કે પગ કોઈપણ રીતે વાળવો જોઈએ નહીં.

CPR આપતી વખતે લોકો કઈ સામાન્ય ભૂલ કરે છે જે ન કરવી જોઈએ, તે જાણો.

• ચાતીને બરાબર દબાવતા નથી.
• દર્દીના મોંને તમારા મોંથી યોગ્ય રીતે બંધ ન કરો.
• કોણીને સીધી ના રાખવી.
• દર્દીનું શરીર સીધુ રાખવામાં આવતું નથી.

આ ખાવાથી આવી શકે છે hart એટેક જાણો શું છે અહીં ક્લિક કરો.